Typy osobowości: Budowniczy, Dyrektor, Badacz, Negocjator

Udostępnij Tweetnij

Zostań darczyńcą/podziękuj autorowiJeśli doceniasz stronę i nie chcesz, by zniknęła z internetu kliknij, by wybrać sposób wsparcia 🙂

Według Helen Fisher istnieją cztery typy osobowości człowieka – budowniczy, dyrektor, badacz i negocjator. Antropolożka odkryła, że rodzimy się ze stałymi cechami osobowości, a odpowiada za to chemia w naszym mózgu, czyli hormony i neuroprzekaźniki. Każdy człowiek rodzi się z innym poziomem wspomnianej chemii, dlatego też różnimy się osobowościami. W niektórych typach osobowości płeć ma w miarę istotne znaczenie (ale bez przesady), w innych niewielkie. Najczęściej mamy jeden typ główny i podtyp dodatkowy. Najmniej lubiane są typy niestabilne, czyli dyrektor (zbyt agresywny, egoistyczny i niemiły) oraz negocjator (zbyt wrażliwy i przejmujący się wszystkim).

Ważne jest to, że z jakim typem osobowości się urodzimy, takim typem zostaniemy do końca życia i tylko małe korekty możemy w nim poczynić (np. dojrzewanie emocjonalne zmienia ten proces). Wbrew pozorom nasze życie trochę jest już ustalane przy narodzinach (a najpoprawniej w okresie prenatalnym).

Dziś chciałbym pokazać które typy osobowości do siebie pasują, a które siebie nie trawią i jakimi cechami są obdarzone. Fisher by to sprawdzić „technicznie” badała ludzi kwestionariuszem 56 pytań i testami z krwi.

„Badania pokazują, że pary, które mają wiele podobieństw, w tym zgodność neurochemiczną, zostają razem”. – Helen Fisher

Ciekawi mnie jakie są najczęstsze typy i podtypy osobowości moich czytelników (subiektywnie, wedle własnej oceny, choć można też spytać kogoś z otoczenia jak nas widzi). Ankiety na razie nie działają, można pisać maila, priv, komentować…

O samej chemii miłości pisałem w innym temacie.

Zagmatwane typy osobowości i ich rodzaje

Na przestrzeni wieków badacze mieli masę teorii na temat typów osobowości. Kiedyś oceniało się wyłącznie wrodzone temperamenty tj. melancholik, sangwinik, choleryk czy flegmatyk. Od 1980 roku rozwija się klasyfikację Wielkiej Piątki w skład której wchodzą ugodowość, otwartość, sumienność, ekstrawersja i neurotyzm. Uznano, że jest to najdokładniejsza miara osobowości, jaką na ten moment jesteśmy w stanie stworzyć.

Helen Fisher nie odpowiadały te teorie. Własny model oceny typów osobowości stworzyła w 2009 roku, a do tej pory w jej kwestionariuszu znalazło się kilka milionów odpowiedzi. To chyba coś mówi, prawda?

Budowniczy, czyli ludzie przeciętni – można na nich polegać

Budowniczy są typem których chemia jest bardzo zbalansowana (jest to typ serotoninowy, stabilny, spokojny). Ani nie są typem głośnym, ani cichym. Ani przemocowym, ryzykanckim i władczym, ani zbyt wrażliwym. Są dość zrównoważeni, prości i przeciętni. Lubią zasady i porządek. Lubią gdy świat jest ułożony na kawałki. Są też pracowici i rodzinni. Dzięki temu potrafią budować dobre relacje, bo opierają je na wspólnej pracy, pomocy sobie i nie szukają zwady. Typ budowniczego po prostu pasuje do społeczeństwa i nie łamie jego norm.

Typ budowniczego gdy jest niedojrzały nie zrozumie ani negocjatora ani badacza, a czasem będzie zazdrościł dyrektorom. W dojrzałości może współpracować z wszystkimi typami osobowości, bo jest elastyczny, dąży do wspólnego celu i łatwo się dostosowuje. Aczkolwiek wielu ludzi taki typ osobowości może nudzić, bo nie oferuje on niczego szczególnego i nie wyróżnia się za bardzo. Jednak jeśli ktoś ceni stabilizację to będzie to dobry wybór. Wniosek? Budowniczy najlepiej dogadują się z budowniczymi. Dla nich współpraca popłaca!

Rozkład dla płci: 27.6% dla mężczyzn i 29.4% dla kobiet.

Moja ocena kim byłby budowniczy w starej ocenie typów? Sangwinik.

Dyrektorzy są ciężkostrawni póki nie zmiękną – typ przedsiębiorcy

Dyrektorzy są najtrudniejszym typem do wychowania. Zwykle są grubiańscy, konfliktowi, oceniający surowo innych, są perfekcjonistami, są mało szczegółowi, mogą być agresywni lub totalnie chłodni emocjonalnie, nie obchodzi ich aż tak moralność, dlatego też rzadziej szanują innych i nie lubią się podporządkowywać pod normy. Czują się ważniejsi od innych i nienawidzą słabości. Np. Fisher pisze, że najczęstszą wadą dyrektorów jest niepunktualność i ostry język. Po prostu nie obchodzi ich to co inni pomyślą i jeśli nie są dobrze wychowani, to będą przesadzać w lekceważeniu ludzi. Dyrektorzy częściej też kontrolują innych, lubią mieć władzę, a ich asertywność przekracza skalę kultury osobistej, przez co mogą wychodzić na buców.

Ich plusem jest wytrwałość, przez co zwykle podnoszą się łatwiej po upadkach, rzadko kiedy odczuwają stany depresyjne. Mają też umysł ścisły i są dobrzy w konstruowaniu, czy naprawach. Jak ktoś ma podjąć szybką decyzję, to są to oni. Jednak dyrektorzy nie odczuwają empatii przez co nie nadają się do opieki nad innymi, ale nadają się do zadań w których potrzeba odwagi i ryzyka. Jeśli imponuje Ci ktoś kto zawsze chce być numerem jeden – w dyrektorze znajdziesz odpowiedź. Jednak sukces, który jest wynikiem ich pędu do bycia numerem prowadzi nierzadko do arogancji, więc są nieprzyjemni.

Sporo dyrektorów jest dobrymi przedsiębiorcami (W Polsce jest ich ok. 10%), przez co lepiej zarabiają niż przeciętny człowiek w społeczeństwie (czyli są zaradni), ale jednocześnie są gorszymi partnerami i rodzicami od innych typów osobowości. I proszę mieć tu na względzie, że nie jest moim celem obrażanie każdego przedsiębiorcy – chodzi tylko o opisanie tego, u którego dominuje typ dyrektora, który ma takie wady jak wymienione i nie widzi pożytku w ich poprawianiu. Nie ma ludzi dobrych we wszystkim.

Tacy ludzie nie rozumieją emocji, ani nie rozmyślają nad tymi sprawami (krótka piłka). Jeśli potrzebujesz zrozumienia problemów, na pewno nie od nich otrzymasz pomoc. Możemy spotkać ich jako przełożonych w wojsku, którzy na pewno mili nie będą. W pracy również mogą stosować mobbing, ponieważ liczy się dla nich bardziej wydajność i użyteczność pracownika, a nie jego uczucia. Na szacunek dyrektorów jest bardzo ciężko sobie zasłużyć, a bardzo łatwo go stracić, stąd można najczęściej odczuwać ich złość na sobie z wszystkich typów osobowości.

Dyrektorzy jednak potrafią zmięknąć z czasem, lub wtedy gdy świat nie układa im się tak jakby chcieli. Wtedy zaczynają nabywać pokory. Z dyrektorami jest też ten problem, że nigdy nie wiadomo co czują i mogą mieć sprzeczne zachowania. Mogą cię bronić przed innymi, a prywatnie wyrażać się wobec ciebie negatywnie. Dyrektorzy są też terytorialni, dlatego też jeśli są dojrzali emocjonalnie i dobrze wychowani, to bronią swojego otoczenia, przyjaciół i rodziny. Ba, ruszą pierwsi do ratowania innych z wypadków i nawet nie będą się zastanawiać! Jednak jeśli nie są dojrzali… cóż, częściej łamią prawo.

Który typ osobowości pasuje do dyrektorów? Negocjatorzy mogą być czasem zafascynowani siłą i pewnością siebie dyrektorów, ale najczęściej nie będą podzielać własnych wartości, co może tworzyć napięcia (zbyt dużo przeciwieństw). Badacz będzie dobry dla nich jeśli tylko będzie również oferował siłę i sprawczość, co nie jest częste, bo natura analizującego wyłapuje zbyt dużo bodźców z otoczenia. Idealny partner dla dyrektora to drugi dyrektor. Na początku relacji będą się trzeć, ale mogą wypracować taką relację, że jakoś się wzajemnie ułożą i będą podnosić sobie poprzeczkę osiągnięć. I o tyle jest to częste, że dyrektorzy nie zrażają się zbyt łatwo. Po prostu ciężej im się jest zakochać, gdy w grę wchodzi więcej konfliktu i rywalizacji niż miłości i oddania.

Sam dyrektor początkowo może lubić negocjatorów, ponieważ potrzeba mu większej łagodności w życiu, czy widzenia w szerszym spektrum, niż skupiania się na małym celu, ale może się też zrazić wieloma jego wadami jak powolne podejmowanie decyzji, lęki, mówienie między wierszami, zamiast wprost, problemami z logicznym myśleniem i emocjonalnością itd.

Rozkład u płci: 24.8% dla mężczyzn i 9.7% dla kobiet.

Moja ocena kim byłby dyrektor w starej ocenie typów? Choleryk. Sporo tych jego bardziej negatywnych cech zobaczymy w toksycznej męskości. Niektórzy błędnie uważają, że każdy mężczyzna powinien mieć takie cechy. Problem polega na tym, że jeśli ktoś trafia do terapeuty to prędzej będzie ofiarą przemocy ze strony choleryka, niż innych typów osobowości.

Negocjatorzy lubią negocjatorów – typ dobrotliwy

Negocjatorzy są obdarzeni wrażliwością, taktem, dyplomacją, introspekcją, altruizmem i chęcią pomagania ludziom. Zwykle są pacyfistami i brzydzą się przemocą, czy kłótniami. Nie mają w sobie genu dominacji, ale za to świetnie planują długoterminowo… tyle, że potrzeba im do tego bezpiecznego środowiska. Ten typ jest podatny na różne nerwice, fobie, depresje i zwykłą nieśmiałość. Nie jest to typ techniczny – prędzej „humanistyczny”. Jeśli jest dojrzały to „łowi” z tłumu podobnych do niego dobrych ludzi i cieszą się razem, gdy spotkają kogoś podobnego. Jeśli negocjator jest w dołku, drugi negocjator może go z tego dołka wyciągnąć, przez co ten pierwszy zakocha się w nim. Niedojrzały negocjator będzie szukał uzupełnienia swoich słabości w dyrektorze, który np. będzie ogarniał życie za niego i podejmował za niego decyzje. To często rodzi komplikacje, ponieważ dyrektor może nadużywać władzy, a negocjator ma trudność by się postawić.

Negocjatorzy na ogół potrafią budować silne relacje, które opierają się albo na pomaganiu sobie, albo tworzą instytucje charytatywne, lub inne, które są skupione na pomaganiu niezależnie czy chodzi o ludzi, zwierzęta, czy szeroko pojętą przyrodę. Negocjatorzy są też wdzięczni i kompromisowi, a w razie walk innych typów osobowości będą chcieli ich pogodzić.

Wadą negocjatorów może być niskie poczucie własnej wartości, bierność i lękliwość, ponieważ są obrażani przez typy dyrektorów (nie widzą w nich nikogo silnego ani wartościowego), a czasem badaczy (ci są zbyt analizujących ich słabości). W przypadku mężczyzn negocjatorów niska samoocena jest znacznie częstsza, ponieważ u mężczyzn rzadziej akceptuje się jakąkolwiek wrażliwość. Przejmowanie się ludźmi i porażkami często nie pozwala negocjatorom uzyskiwać wysokiego statusu społecznego, przez co mogą być mało interesujący dla ludzi którzy chcą się podpiąć pod czyiś sukces. Ci mało empatyczni ludzie z kolei z negocjatorów kpią.

Sporo WWO może być właśnie negocjatorami. Johnny Depp prawdopodobnie jest tym typem.

Rozkład u płci: 20.4% dla mężczyzn i 35.8% dla kobiet.

To się pokrywa z badaniami Elain Aron, która oszacowała, że 20% mężczyzn jest wrażliwych i emocjonalnych.

Moja ocena kim byłby negocjator w starej ocenie typów? Melancholik. Sporo tych cech nazywanych jest kobiecymi u mężczyzn (choć kobiet tego typu wcale nie jest większość), a ojcowie (dyrektorzy) mają jak najgorszą relację z synami negocjatorami (melancholikami). Te dwie skrajności się nie trawią i nie są w stanie ze sobą normalnie funkcjonować.

Badacz, czyli ewentualny wynalazca, lider, myśliciel, typ ciekawski

Badacz jest analitykiem, a czasem naukowcem. Jego pozytywną cechą jest inteligencja i refleksja. Negatywną niezdecydowanie, wielowątkowość pytań o błahe dla innych rzeczy, brak spokoju, lub zbyt długi czas podejmowania decyzji. Badacz nie jest grubiański, ale i nie jest super łagodny, ponieważ szczegółowo analizuje ludzi i widzi więcej, niż inne typy osobowości. Badacze szukają wiedzy, lub przygód, które dostarczą wiedzy. Jeśli nie kierujesz się umysłem, badacz nie znajdzie z Tobą wspólnej drogi. Badacze są kierowani dopaminą, przez co z trudem tolerują nudę i rutynę, czasem mogą mieć ADHD.

Badaczami irytują się zwykle dyrektorzy, ponieważ dyrektor jest impulsywny i chce prostych odpowiedzi „do celu”, a badacz woli drążyć skałę w poszukiwaniu jak najlepszych odpowiedzi i jak najlepszych decyzji. Jest to tzw. dzielenie włosa na czworo. Dzięki temu badacze są innowacyjni, kreatywni i nierzadko popychają świat do przodu. Oczywiście jeśli nie będą mieć niskiej samooceny, co jest częste, gdyż irytują inne typy osobowości – szczególnie w młodości, gdy dzieci chcą się bawić, czy droczyć, a nie myśleć nad życiem.

Badacz z negocjatorem dobrze się uzupełniają, choć negocjator nie może tkwić w strefie komfortu, bo będzie negował fakty i prawdę. Analityka i opiekuńczość to połączenie mądrości i dobroci. Badacz z budowniczym to analiza i praca nad sobą ku wspólnym celom. Badacz z badaczem to otwarty umysł i dociekanie. Najwięcej problemu zawsze stanowi dyrektor, który nie zrozumie analiz, jeśli nie przyniosą mu od razu wymiernych korzyści. Dlatego powie on, że to strata czasu i będzie wszystko upraszczał. Badacz jest potrzebny dyrektorom w pracy, by analizował dla nich ruchy, które przyniosą większe zyski. W związkach nie działa to tak dobrze.

Rozkład dla płci: 27.1% dla mężczyzn i 26.1% dla kobiet

Moja ocena kim byłby badacz w starej ocenie typów? Flegmatyk z domieszką melancholika.